تأثیر نیتروژن و فسفر بر مؤلفه های فیزیولوژیکی رشد بوته های بذری چغندرقند در منطقة اردبیل

جهت بررسی چگونگی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن و فسفر روی مؤلفه های فیزیولوژیکی رشد بوته های بذری رقم مولتی ژرم 7233 چغندرقند؛ این آزمایش طی دو سال(80-1379) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل (آلاروق) اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل با دو عامل نیتروژن شامل چهار مقدار صفر(شاهد)، 100، 200 و 300کیلوگرم نیتروژن خالص درهکتار از منبع اوره و فسفر شامل سه سطح صفر(شاهد)، 100 و 200 کیلوگرم فسفر(p2o5) درهکتار از منبع سوپرفسفات تریپل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که مصرف نیتروژن و فسفر اثر معنی داری روی عملکرد بذرخام و عملکرد بذر قابل فروش نداشت. این درحالی بود که افزایش مصرف نیتروژن تا سطح 300 کیلوگرم درهکتار، با تأثیر معنی دار روی عملکرد بذراستاندارد غیرپوک(با قطر 5/3 تا 5/4میلی متر)، موجب کاهش عملکردبذر تا سطح 833 کیلوگرم درهکتار شد. تغییرات مادةخشک کل در سطوح موردمطالعة نیتروژن و فسفر با تبعیت از معادلات درجه دوم و به دنبال افزایش بطئی در ابتدای دورةرشد پس از دریافت 350 تا 400 واحددمایی، رشدنمایی خود را آغاز و به دنبال دستیابی به حداکثر وزن خشک کل گیاه(626-453 گرم در مترمربع) در محدودة 750 تا 900 واحددمایی، همراه با ریزش برگها از مقدار آن کاسته شد. مصرف نیتروژن از یک سو موجب افزایش وزن خشک کل گیاه شد و ازسوی دیگر، زمان به حداکثر رسیدن آن را تسریع کرد. شاخص سطح برگ تا دریافت 300 واحددمایی، به کندی افزایش و سپس حالت نمایی به خود گرفت. بیشترین شاخص سطح برگ(67/2-61/1) پس از با دریافت 600 تا 700 واحددمایی حاصل شد. آهنگ رشدمحصول از اوایل فصل تا دستیابی به حداکثر مقدار(54/1-04/1 گرم در مترمربع به ازای هر درجه روز رشد) پس از دریافت 550 تا 590 واحددمایی، افزایش و سپس تا پایان فصل از مقدار آن کاسته شد. درنهایت، مصرف نیتروژن و فسفر با افزایش دوام سطح برگ و دوام زیست توده همراه شد.